“`html

25 Kasım: Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü

Yarın, 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü olarak anılacak. 2024 yılına yönelik veriler, kadınlara yönelik şiddetin artmaya devam ettiğini gösteriyor. Kadınlar bugün bile en yakınları tarafından öldürülmeye devam ediyor. 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü’nde gerçekleştirdiğimiz ‘1-2 kadın öldürüldüğünde artık gündem bile olmuyor’ başlıklı haberde, sivil toplum kuruluşlarının 2023 yılına ait raporlarıyla erkek şiddetinin sonuçlarını ele almıştık. Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu’nun avukatı Leyla Süren, yaptığı bir röportajda, açık cinayetlerin yanı sıra şüpheli kadın ölümlerinin de altını çizmişti. Süren, erkeklerin ceza almamak için kadınları daha sinsi yollarla öldürdüğüne dikkat çekerek, “Artık şüpheli ölümlerle herkes kendini güvende hissediyor.” dedi. Şüpheli ölümler; cinayet, intihar veya kaza olup olmadığı belli olmadan gerçekleşiyor ve bu durum, her bir şüpheli ölümün bir diğeri için zemin hazırladığı anlamına geliyor.

Neredeyse 9 ay geride kaldı ve 23 Kasım’a kadar elde edilen verilere göre, 2023 yılında 248 olarak kaydedilen şüpheli kadın ölümleri sayısı, bu yıl henüz tamamlanmadan 276’ya yükseldi. 2020’den günümüze kadar yapılan değerlendirmeler de durumu gözler önüne seriyor: 2020 yılında 170 şüpheli kadın ölümü, 2021 yılında 217, 2022 yılında ise 245 olarak belirlendi. Bu rakamlar, Süren’in öngörülerini doğrular nitelikte. Kadın cinayetlerinin artmasında, yasaların etkin bir şekilde uygulanmaması önemli bir faktör. 2023 yılında 390 kadın cinayeti yaşanırken, 2024 yılının 23 Kasım itibarıyla bu sayı 405’e ulaşmış durumda.

Öldürülen kadınların 65’i, boşanmak ya da ilişkiyi sona erdirmek istemesi gibi kişisel kararları yüzünden hayatını kaybetti.

2024’ün İlk Yarısına Ait Veriler

Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu, yılda iki kez raporlar yayımlıyor. 2024 yılının ilk yarısına ilişkin rapor, maalesef önceki yıllara göre daha kötü bir tablo sunuyor. İlk altı ayda 117 şüpheli kadın ölümü gerçekleşti ve bu ölümlerin büyük çoğunluğu aydınlatılamadı. Emine Derviş gibi bazı vakalar, sadece etkili soruşturmalar sonucunda çözüme kavuşturulabiliyor. İlk altı ayda, şüpheli kadın ölümlerinin %12’si ateşli silah darbeleriyle, %12’si ise yüksekten düşme gibi nedenlerle vuku buldu. Kadınların %64’ü evde, %12’si su kenarında, %9’u ise ıssız yerlerde hayatını kaybetti.

Kadına Yönelik Şiddette Üst Üste Artış

Son üç yılın verilerini değerlendirdiğimizde, maalesef sürekli bir artış gözlemliyoruz. 2021 yılında ilk altı ayda 131, 2022 yılında 164, 2023 yılında 147, 2024’te ise 205 kadın hayatını kaybetti. Ek olarak, Ekim ayı içinde 48 cinayet ve 23 şüpheli kadın ölümü meydana geldi. Bu, Platformun 2010 yılından bu yana kaydettiği en yüksek kadın cinayeti sayısıdır.

Türk toplumundaki kadın cinayetleri, siyasi söylemlerle daha da derinleşiyor. Medeni Kanun ve 6284 sayılı yasa sık sık tartışılıyor. Örneğin, 9. Yargı Paketi’nin tasarısında koruma kararlarını ihlal eden erkekler için uygulanan cezalar üzerinde değişiklik yapılması istendi. Ancak, yapılan raporlar gösteriyor ki, 205 kadından yalnızca %6’sı koruma kararı almıştı.

Öldürülen kadınların 65’i, kişisel kararlar nedeniyle, 12’si ekonomik sebeplerle ve 1’i nefret saikiyle hayatını kaybetti. 114 kadının ise ölüm nedenleri belirlenemedi.

Evde Şiddet: Önlenemez Bir Tehlike

2024 yılındaki 205 kadından sadece 4’ü tanımadığı erkekler tarafından öldürüldü. 86’sı evli olduğu, 22’si birlikte olduğu, 20’si ise önceki eşi tarafından katledildi. Suçlular arasında 19’u babası, 10’u akrabası, 9’u oğlu ve 3’ü kardeşi bulundu. 6 kadının faili ise henüz tespit edilemedi.

Bunların yanı sıra kadınların büyük bir kısmı, en güvende hissettiği evlerinde öldürüldü. Kadınların en çok yaşamalevlerinden, yani evlerinden hayata veda etmesi düşündürücü. İçişleri Bakanlığı’nın verilerine göre ise, 2023’te 308 kadın erkekler tarafından, 2024’te ilk altı ayda ise 166 kadın yaşamını yitirdi.

Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu

◊ Artan ateşli silah ölümleri, kontrolsüz bir bireysel silahlanmanın sonuçlarından biri. Şüpheli ölümler karşısında neden soruşturma yapılmadığı sorusu ise yanıtsız kalıyor.
◊ Yüksekten düşme vakalarında da benzer bir durum söz konusu. Kadınlar, en güvende olmaları gereken yerlerde hayatlarını kaybetmeye devam ediyor. Şüpheli ölümler aydınlatılmadığı sürece faillerin cesaretlendiklerini görüyoruz.

◊ Bununla birlikte, kadınlar haklarının korunması ve yasaların uygulanması noktasında mücadelelerini devam ettirecekler. 6284 sayılı yasanın etkin bir şekilde hayata geçirilmesi için mücadele hız kesmeden sürdürülecek.

Hedefimiz, mücadelemizi sürdürerek kadın cinayetlerini durdurmaktır.

“`